کاربرد و نحوه عملکرد سپریتور در دیگ بخار
بخار تولیدی توسط دیگ بخار در بهترین حالت می تواند ضریب خشکی حدود ۹۵ درصد داشته باشد. اگر به هر دلیلی عملکرد دیگ بخار دچار اختلال شود این ضریب خشکی نیز کاهش پیدا می‌کند، از طرفی در خط انتقال بخار نیز بخشی از بخار به دلیل تبادل حرارتی به مایع تبدیل می شود.
موردی که حتما باید به آن توجه شود این است که مقدار آب خارج شده از بویلر به همراه بخار دارای TSD بالایی می باشد که این مقدار حدود 3000 ppm است اما آب ناشی از کنداکس در خطوط، آب خالص است و حتما باید بین این دو تفاوت قائل شویم.
عملکرد سپریتورها بر اساس قانون اینرسی می باشد، وظیفه این قطعه جدا کردن آب مخلوط از بخار می باشد و در نتیجه این جدا شدن ضریب خشکی بخار نیز افزایش می یابد. از مزایای بخار خشک می‌توان به موارد زیر اشاره کرد
- افزایش عمر شیرهای کنترل و فشارشکن های بخار
- جلوگیری از خوردگی
- جلوگیری از بروز ضربه قوچ
- افزایش بازده انتقال حرارت
- افزایش کیفیت تولید محصولاتی که در تماس مستقیم با بخار هستند
انواع سپریتور در دیگ بخار
سپریتور ها انواع مختلفی دارند که در ادامه به معرفی آن ها و توضیح مختصر عملکردشان می پردازیم.
سپریتور گردابی
همان طور که از نام آن مشخص است از نیروی گریز از مرکز برای جدا کردن آب و بخار استفاده می شود. بخار بعد از وارد شدن به سپریتور به وسیله پره های درون آن مجبور به حرکت ۱۸۰ درجه ای گردابی شدید می‌شود، در این فرآیند با کمک نیروی گریز از مرکز قطرات آب که از بخار سنگین‌تر هستند به دیواره سپریتور پرتاب می شوند و به وسیله تیغه جدا کننده‌ای که در انتهای سپریتور قرار دارد به سمت خروجی هدایت می شود. در این نوع سپریتور ایرونت در بالای سپریتور نصب نمی شود.
سپریتور انعقادی
این نوع سپریتور بیشتر برای جدایی آب از هوا به کار می رود، در این سپریتور یک شبکه توری استیل داخل آن قرار داده می شود که مانعی در برابر حرکت هوا یا بخار ایجاد می کند. قطرات آب باهم ترکیب شده و تشکیل قطرات بزرگتر و سنگین‌تر می دهند که بخار نمی‌تواند آن ها را با خود حمل نماید در نتیجه از زیر سپریتور خارج می شوند.
سپریتور پره ای
سپریتور پره ای از پرکاربردترین نوع سپریتور ها می باشد. اساس عملکرد آن بر اساس تغییر جهت حرکت بخار به کمک پره های نصب شده داخل سپریتور است. بخار در این جریان سرعت بالایی دارد و به همین دلیل قطرات آب سنگین در این تغییرات ناگهانی توان همراهی کمتری با بخار دارند. در نتیجه بعد از چسبیدن به پره‌ها از پایین سپریتور خارج می شوند.
این نوع سپریتور می تواند راندمان خود را با سرعت های مختلف حرکت بخار حفظ نماید. زیرا سپریتور گردابی با توجه به استفاده از نیروی گریز از مرکز برای جدایی آب از بخار در سرعت‌های پایین‌تر ضعیف‌تر عمل می‌کنند و همیشه باید در سرعت بالا نگه داشته شوند.
درحالی که در سپریتور پره‌ای حتی با سرعت بالا نیز وجود صفحات پره ای متعدد مانع از حمل مجدد آب می شود. همچنین در بالای این نوع سپریتور محلی بری نصب ایرونت و یا وکیوم برکر در نظر گرفته شده است.
کاربرد سپریتور در دیگ بخار
نصب سپریتور روی خط اصلی خروجی بخار بعد از شیر اصلی و شیر یکطرفه دیگ بخار بسیار سودمند است زیرا می تواند تا ۹۸ درصد آب موجود در بخار تولید شده را جدا نماید. البته این آب کنداکس نیست و آب داخل بویلر است که توسط بخار حمل شده است بنابراین TDS بالایی دارد و به هیچ وجه بعد از خروج از تله بخار به سیکل کنداکس برگردانده نمی‌شود. همچنین میزان بخار فلش ایجاد شده نیز بسیار بالاست بنابراین نقطه خروجی از تله بخار باید به نقطه امنی مانند پیت بتنی سیستم زیر آب، هدایت شود.